– गणेश पाण्डेय, पोर्चुगल ।
अरबपति व्यवसायी र समाजसेवी डा. सुधीर रूपारेलिया युगान्डाका लागि संघीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्र नेपालको मानार्थ कन्सुलर नियुक्त भएका छन् ।
औपचारिक समारोह मार्च २०२० को पहिलो साता कम्पालामा हुनेछ र अध्यक्षता इजिप्टका नेपाली राजदूत झबिन्द्र अर्याल राजदूतको अध्यक्षतामा हुनेछ।
के हो मानार्थ कन्सुलर ( वाणिज्यदूत ) ?
वाणिज्यदूत भनेको अर्को राज्यको इलाकामा एक राज्यको सरकारको आधिकारिक प्रतिनिधि हो जुन प्राय: त्यस विदेशमा रहेका नागरिकहरूको व्यवसायिक गतिविधिलाई बढावा दिन र भिसा जारी गर्न र राहदानी नवीकरण जस्ता नियमित कार्यहरू गर्ने उद्देश्यले गर्दछ।
को हुन् डा. सुधीर रूपारेलिया ?
डा. सुधीर रूपारिया एक स्व-निर्मित अरबपति उद्यमी हुन्। उनी युगान्डामा सन् १९५६ मा जन्मेका थिए। तत्कालीन राष्ट्रपति इदी अमीन दादाको एशियन्सको निष्कासन पछि सन् १९७२ मा उनी आफ्ना आमाबुबासँगै बेलायतमा बसाई सरेका थिए। । बेलायतमा उनले विभिन्न सामान्य कामहरू गरे र आफ्नो “ओ” र “ए” स्तर शिक्षा पूरा गरे। उच्च माध्यमिक विद्यालय पूरा गरेपछि, उनले एकाउन्टेन्टको रूपमा विभिन्न कम्पनीहरूमा काम गरे। सन् १९८५ मा युगान्डा फर्किनु अघि उनले केही बर्ष ट्याक्सी चालकको रूपमा काम गरे ।
कसरि सम्भव भयो ट्याक्सी चालकदेखि अरबपतिसम्मको यात्रा ?
डा. सुधीर रूपारेलियाले ट्याक्सी चालकको जागिरबाट २५,००० अमेरिकी डलर बचत गरिसकेका थिए। उनले त्यही पैसाले आफ्नी श्रीमतीसँग काम गर्दै ग्रीनफिल्ड लगानी, अधिग्रहण, संयुक्त लगानी आदिमा हात हाले। व्यवसाय विस्तारको श्रृंखलाले रूपरेलिया समूहलाई १.१ अरब डलरभन्दा बढीको समूहमा निर्माण गर्यो ।
आज रूपरेलिया समूह युगान्डाको एक प्रमुख लगानीकर्ता, रोजगारदाता र करदाता भएको छ। युगान्डामा आजीविकाको प्रमुख स्रोत भएको छ। रूपरेलिया समूहमा सिधै काम गर्ने ८००० भन्दा बढी कर्मचारीहरू, जसमध्ये धेरै महिलाहरू छन् ।
निर्वासनदेखि त्यहि देशमा सामाजिक सेवा :
रूपरेलिया फाउन्डेशन मार्फत समूह व्यवसायहरू खेलकुद, स्वास्थ्य सेवा, कला र संस्कृति, सम्पदा र धर्म, वातावरणीय र वन्यजीव संरक्षण, कृषि अनुसन्धान, शिक्षा र प्रतिभा विकास मा विभिन्न कर्पोरेट सामाजिक गतिविधिहरु को नियमित र पर्याप्त समर्थक हो। एक व्यक्ति र एक परिवारको रूपमा, डा. सुधीर रूपरेलिया युगान्डा समुदायका पिछडिएका सदस्यहरू बीच गरीबी र कठिनाइ हटाउन धेरै परोपकारी प्रयासहरूमा सहभागी र लगानी गर्दै आएका छन् ।
निर्वासनदेखि उच्च राष्ट्रिय सम्मान सम्म :
यसभन्दा पहिले उनी युगान्डा पेन्टेकोस्टल युनिभर्सिटीले २५ अक्टोबर २००७ मा कानूनको मानार्थ विद्यावारिधिले सम्मानित भएका थिए। युगान्डाको अर्थतन्त्रमा उनले दिएको योगदानका लागि उनलाई युगान्डाका राष्ट्रपति महामहिम राष्ट्रपति योवेरी मजेवेनीले ९ अक्टोबर २०१३ मा स्वर्ण जयन्ती राष्ट्रपति पदकबाट पनि सम्मानित गरे।
सन् २०१४ मा बिश्व प्रसिद्ध फोर्ब्स म्यागजिनले उनलाई अफ्रिकामा २४ औं धनी व्यक्तिको रूपमा मान्यता दियो।
व्यक्तिगत कर आयकरमा उनको योगदानको सम्मानका लागि डा. सुधीर रूपारेलिया युगान्डा राजस्व प्राधिकरण (यूआरए) द्वारा पनि शीर्ष र अनुरूप करदाताको रूपमा धेरै पटक मान्यता प्राप्त गरे । । पूर्वी अफ्रीका बुक अफ रेकर्ड (EABOR) को सचिवालयले उनलाई ले १६ नोभेम्बर २०१८ मा पूर्वी अफ्रीका व्यापार नेतृत्व पुरस्कारबाट सम्मानित गर्यो । डा. सुधीर २०१८ मा युगान्डा वन्यजन्तु प्राधिकरण (UWA) द्वारा उनको संरक्षण प्रयासको सम्मानमा मानार्थ वन्यजीव राजदूतको रूपमा नियुक्त गरिएको थियो।
सन् २०१९ मा अफ्रिका टुरिज्म अवार्ड्सको एककुला पर्लका आयोजकहरूले उनलाई लाइफटाइम टुरिज्म एचिभरको अवार्डले सम्मानित गर्यो ।
सधै साधारण पहिरनमा उस्तै देखिने डा. सुधीर रूपारेलियाको राज :
डा. सुधीर रूपारेलिया सधै उस्तै पहिरनमा साधारण देखिन्छन्। सेतो पहिरन उनको रोजाई हो।
विश्वको सब भन्दा ठूलो डिजाइनर ब्रान्डको लगभग सबै सेतो संग्रह जुन सुधीरको वार्डरोब हो। यहाँको सामान्य ब्रान्डमा लक्जरी फ्रेन्च डिजाइनरहरू- ल्याकोस्ट र लुइस भुइँटन देखि टोडको इटालियन लक्जरी फेशन हाउस समावेश छ। वार्डरोबमा धेरै अन्य प्रतिष्ठित ब्रान्डहरू छन्।
वार्डरोब भित्रको जुत्ता संग्रहको भाग हो यो । उनको वार्ड रोबमा प्रायः सेता जुत्ता मात्रै छन्। सामान्य ब्रान्डमा लक्जरी फ्रेन्च डिजाइनरहरू- ल्याकोस्ट र लुइस भुइँटनका साथै टोडको इटालियन लक्जरी फेशन हाउस र विश्वका सबै उत्कृष्ट ब्राण्ड छन्।
तर डा. सुधीर रूपारेलिया सधै उस्तै सेतो पहिरनमा साधारण देखिन चाहन्छन् र देखिन्छन् पनि । असाधारण भएर पनि साधारण देखिनु नै डा. सुधीर रूपारेलियाको बिशेषता हो।
रक्सीका सौखिन डा. सुधीर :
डा. सुधीर रूपारेलिया रक्सीका निकै शौखिन छन्। एउटा भनाई छ , ” मद्य र धन घनिष्ठ जवजा जुम्ल्याहा जत्तिकै जडित छन्” ।
सुधीरले विस्तृत कस्टम-निर्मित र तापक्रम नियन्त्रित वाइन तहखानेमा आफ्नो मदिरा संग्रह बनाएका छन् । सुधीरले संसारकै सबै भन्दा राम्रो र उत्कृष्ट २०० भन्दा बढी प्रकारका ३३,००० भन्दा बढी वाइनको संग्रह छ।
भ्रमणका क्रममा जहाँ राम्रो मदिरा देख्नेबित्तिकै किनेर संग्रहालयमा राख्ने उनको सौख नै छ।
डा. सुधीर रूपारेलियाको नेपालप्रतिको सम्बन्ध :
गैर आवासिय नेपाली संघका अफ्रिकास्थित अभियन्ताहरुले डिसेम्बर २०१८ मा कम्पालामा आयोजित तेश्रो एनआरएनए अफ्रिका बैठकमा युगान्डा समेत हेर्नू हुने इजिप्ट स्थित नेपाली राजदूत झबिन्द्र अर्याल मार्फत नेपाल सरकारलाई उनलाई युगान्डाको अबैतनिक बाणिज्य दूत नियुक्त गर्न शिफारिस गरेका थिए ।
युगान्डामा रहेका नेपालीलाई असाध्यै माया र अप्ठ्यारोमा सहयोग गर्ने रुपारेलिया सङ्ग सम्बन्ध कम्पनीहरुमा मात्र युगान्डामा १०० भन्दा बढी नेपालीहरु कार्यरत छन । उनी निरन्तर नेपाल भ्रमण गरिरहने गर्छन् ।डा. सुधीर रूपारेलिया नेपाल र नेपालीलाई असाध्यै माया र श्रद्दा गर्छन्।
एनआरएनए युगान्डाका निबर्तमान अध्यक्ष रमेश कंडेलले एक बिशेष भेटमा डा. सुधिरलाई गोर्खाली र नेपालको चिनो खुकुरी उपहार दिएका थिए।
युगान्डा समेत हेर्ने इजिप्ट स्थित नेपाली राजदूत झबिन्द्र अर्यालले आज अफ्रिका स्थित एनआरएनए अभियन्ता हिक्मत थापालाई फोनमा कुरा गर्दै नेपाल सरकारले निर्णय गरिसकेको र आफू उनलाई कार्यभार शुरु गराउन यहि मार्च ६ मा युगान्डा जान लागेको बताउनु भयो । भोइस अफ नेपालसँग कुरा गर्दै उहाले सबै भन्दा बढी नेपाली रहेको अफ्रिकन मुलुक युगान्डामा अब नेपालीहरुलाई अप्ठ्यारो पर्दा सजिलो हुने बिश्वास रहेको बताउनु भयो ।
