-रविन भट्टराई
काँकडभिट्टा : झापाको मेचीनगर-६ साठी बिघामा शुक्रबार बिहान प्रेमकुमारी श्रेष्ठ आगोले जल्न बाँकी टिन र कपडा पल्टाउँदै थिइन् । कतै राखेको सुनचाँदी भेटिन्छ कि भन्ने उनको आस रहेछ । सामान ओल्टाइपल्टाइ गरिरहँदा उनका आँखाबाट बरर्र आँसु झर्दै थियो ।
‘गरगहना यतै कतै कन्तुरमा राखेकी थिएँ तर भेटिएन’, उनले भनिन्, ‘आगोको लप्काले सबै निलेछ ।’ नानीहरूका लुगाबाहेक अरू केही जोगाउन नसकेको उनले सुनाइन् ।
उनले अघिल्लो दिन ४ हजार रुपैयाँ सापटी लिएर भारतको पानीट्यांकी बजारबाट सरसामान किनेर ल्याएकी थिइन् । शुक्रबार चोकमा लगेर बेच्ने र केही नाफा कमाउने उनको योजना थियो । ‘त्यही नाफाबाट छोरीको स्कुल फी तिरौंला भन्ने थियो’, उनले गला अवरुद्ध पार्दै भनिन्, ‘सबै सकियो । खरानी भयो ।’
नगरपालिकालाई भाडा तिरेर सार्वजनिक जग्गामा बनाएको घरमा बिहीबार राति आगलागी भएको हो । २२ घर केही छिनमै खरानीमा परिणत भए । अग्निपीडितले ज्यानबाहेक केही जोगाउन सकेनन् । पीडितले सडकछेउमा रात गुजारे । ‘दिनभरको कामले थाके पनि आराम गर्न पाइएन’, स्थानीय भूपाल तामाङले भने, ‘ससाना व्यापार गरेर कमाएको धन सबै डढ्यो ।’
बस्तीका अधिकांश युवा ट्याक्सी, ट्रक र ट्र्याक्टर ड्राइभर छन् । यहाँका महिला सीमावर्ती भारतबाट सामान ल्याएर काँकडभिट्टामा बिक्री गर्छन् । धेरैले कस्मेटिक, पान र मासु पसल चलाएका छन् । ‘खाना खाने बेला भएको थियो’, अर्की स्थानीय सरिता लिम्बूले भनिन्, ‘कोही सामान ल्याएर थन्क्याउँदै थियौं, कोही ढोका बन्द गर्दै थियौं । एक्कासि सिलिन्डर पड्किँदै आगलागी सुरु भयो । नसुतेकाले ज्यान बच्यो ।’ बेलुका ८ बजे आगलागी सुरु भएको थियो ।
अर्की पीडित हरिमाया खड्काले आयस्रोत राम्रो भएका कोही नरहेको सुनाइन् । भनिन्, ‘छोराछोरी पढाउन र केही रकम कमाइन्छ कि भनेर सिमाना बजारमा बसेका हामी अब कहाँ जाने ? ’
अधिकांश अग्निपीडित आफ्नो घर नभएका, परिवारसँग छुट्टिएर आएका र अन्य स्थानबाट विस्थापित भएर बसेकाहरू रहेको इलाका प्रहरी काँकडभिट्टाका डीएसपी महेश थापाले बताए । ‘आगलागीबाट सबै जेथा गुमाएर उनीहरू समस्यामा परेका छन्’, उनले भने । प्रहरीका अनुसार बिजुली गएका बेला आगलागी भएकाले घरभित्र भएकालाई निकाल्न समस्या भएको थियो ।
आगलागीले सुभाष शिवाकोटी, मदन कँडेल, मानबहादुर गुरुङ, भूपाल तामाङ, रत्न साम्सुहाङ, विक्रम साम्सुहाङ, शान्तिदेवी श्रेष्ठ, गोविन्द मि श्र, प्रदीप राजवंशी, मौलिय तामाङ, केशव श्रेष्ठ, नवीन राईको घर जलेका हुन् । त्यस्तै, वर्षा लिम्बू, हरिमाया खड्का, सारकेश गुरुङ, छविलाल आङ्देम्बे, सानु तामाङ, धनवीर तामाङ, रुन्ची आइन्द्रो, ज्ञानबहादुर तामाङ, मानबहादुर तामाङ र केशवबहादुर सुब्बाका घर तथा टहरामा आगो लाग्यो । दिनेश लिम्बू र केहन श्रेष्ठका घरमा भने सामान्य क्षति पुगेको छ । पीडितलाई रेडक्रस, जिल्ला विपद् व्यवस्थापन समितिले राहत सामग्री र नगद सहयोग गरेका छन् । नगरपालिकाको बैठक बसेर निर्णय गर्ने मेचीनगरका मेयर विमल आचार्यले बताए ।
मैनबत्ती बालेर छाड्दा विपत्ति
बिहीबार दिउँसो ४ बजेदेखि काँकडभिट्टा क्षेत्रमा विद्युत् आपूर्ति रोकिएको थियो । साठी बिघाका छविलाल आङ्देम्बेले भान्छामा मैनबत्ती बालेका थिए । ‘उनी मैनबत्ती बालेर बाहिर निस्किएका रहेछन्’, स्थानीय वेधनिधि प्याकुरेलले भने, ‘सिलिन्डर पड्किएर आगो ह्वारह्वारी भयो । अरू घरलाई भेटिहाल्यो ।’ मेचीनगरको दमकल आउँदा धेरै घर जलिसकेका थिए । ‘दमकल त ठीक समयमा आएको हो तर पानी कम रहेछ’, डीएसपी थापाले भने, ‘फेरि भर्न जाँदा समय लाग्यो । तर, बिर्तामोड र भद्रपुरबाट आएका दमकलको सहायताले डेढ घण्टामा आगो नियन्त्रणमा आयो ।’
आगलागी हुनासाथ स्थानीय सरिता लिम्बूले नगरपालिकालाई फोन गरेकी थिइन् । दुई किलोमिटर दूरीमा दमकल पुग्न आधा घण्टा लाग्यो । त्यो पनि आधा ट्यांकी पानी बोकेर । दुईपटक पानी छ्यापेर दमकल पानी भर्न गयो । त्यही बेला भद्रपुर र बिर्तामोडबाट ल्याइएका दमकलले आगो निभाए । ‘हाम्रै नगरपालिकामा भएको दमकलमा पानी नहुँदा धेरैे क्षति भयो’, पीडित विक्रम साम्सुहाङले भने, ‘नगरपालिकाको लापरवाहीले हामीले जायजेथा गुमाउनुपर्यो ।’
मेयर विमल आचार्यले भने दमकल ढिला नगएको बताए । पानी भर्ने स्थानसमेत अभाव नभएको तर स्टार्ट गर्न, कर्मचारीले ड्रेस लगाउन समय लाग्ने उनले सुनाए ।
शिवसताक्षी नगरपालिकामा गत मंसिर ९ गते आगलागी हुँदा पनि दमकल ढिलो पुगेको थियो । त्यो घटनामा एकै घरका चार जनाले ज्यान गुमाएका थिए ।